Kulak çınlaması
Tinnitus Nedir?
Tinnitus, herhangi bir dış işitsel uyaran olmaksızın sesin algılanmasıdır. Hastalar bunu genellikle bir veya iki kulakta çınlama, vızıltı, uğultu, tıslama veya tıklama sesleri olarak tanımlar. Bir hastalıktan ziyade yaygın bir semptomdur ve yoğunluğu, perdesi ve süresi büyük ölçüde değişebilir.
Tinnitus Ne Kadar Yaygındır?
Kulak çınlaması, farklı şiddet derecelerinde olmak üzere nüfusun yaklaşık %10-15’ini etkiler. Birçok kişi hafif ve geçici kulak çınlaması yaşarken, bazıları için kronik olabilir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir.
Kulak Çınlaması Türleri
Subjektif Tinnitus: Sadece hasta tarafından duyulan en yaygın formdur. Sürekli veya aralıklı olabilir.
Objektif Tinnitus: Nadirdir, doktor tarafından stetoskop kullanılarak duyulabilir, genellikle vasküler veya kas sorunlarından kaynaklanır.
Kulak Çınlamasının Nedenleri
Tinnitusun, genellikle işitme sistemiyle ilgili, ancak bazen sistemik koşullarla bağlantılı birçok potansiyel nedeni vardır:
İşitme kaybı: Yaşa bağlı (presbycusis), gürültüye bağlı veya kulak enfeksiyonları ve travmaya bağlı. İç kulaktaki tüy hücrelerinin hasar görmesi sık görülen bir nedendir.
Kulak kiri (serumen) tıkanması: İşitmeyi değiştirebilir ve kulak çınlamasını tetikleyebilir.
Kulak enfeksiyonları veya kulak hastalıkları: Orta kulak iltihabı, otoskleroz.
Yüksek sese maruz kalma: Uzun süreli maruz kalma veya ani yüksek ses travması.
İlaçlar: Aspirin, NSAID’ler, bazı antibiyotikler ve kemoterapi ajanları gibi bazı ilaçlar kulak çınlamasına neden olabilir veya kötüleştirebilir.
Dolaşım sistemi bozuklukları: Yüksek tansiyon, ateroskleroz, vasküler tümörler.
Temporomandibular eklem (TME) bozuklukları: Çene eklemleri ile ilgili sorunlar.
Nörolojik bozukluklar: Multipl skleroz, akustik nöroma.
Diğer nedenler: Stres, anksiyete, depresyon, baş veya boyun yaralanmaları.
Sorularınız mı var? Yardım etmek için buradayız.
Sorularınız mı var?
Yardım etmek için buradayız.
Semptomlar
Tinnitus hastaları şunları yaşayabilir:
Kulaklarda veya kafada kalıcı veya aralıklı çınlama veya uğultu sesleri.
Gürültü algısı nedeniyle uyku bozuklukları.
Konsantrasyon güçlüğü veya dış sesleri net duyamama.
Kronik tinnitus nedeniyle anksiyete veya depresyon gibi duygusal sıkıntılar.
Teşhis
Tinnitusun değerlendirilmesi şunları içerir;
Detaylı tıbbi öykü: Olası nedenleri veya tetikleyici faktörleri belirlemek için.
Fiziksel muayene: Kulak kanalı ve kulak zarının otoskopik muayenesi dahil.
Odyolojik testler: İşitme kaybını değerlendirmek için işitme testleri (odyometri).
Görüntüleme çalışmaları: Tümörler, vasküler anormallikler veya nörolojik nedenlerden şüpheleniliyorsa MRI veya BT taramaları.
Diğer testler: Kan basıncı ölçümü, TME değerlendirmesi.
Tedavi Seçenekleri;
Şu anda tinnitusun kesin bir tedavisi yoktur, ancak çeşitli tedaviler semptomları yönetmeye ve yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir:
Altta yatan nedenlerin ele alınması: Kulak kirini gidermek, enfeksiyonları tedavi etmek, kan basıncını yönetmek.
İşitme cihazları: Özellikle işitme kaybı olan hastalarda tinnitusu maskelemek için dış sesleri yükseltir.
Ses terapisi: Arka plan gürültü jeneratörleri, beyaz gürültü makineleri veya özel tinnitus maskeleyiciler.
İlaçlar: Tinnitusu tedavi eden belirli bir ilaç yoktur, ancak bazen antidepresanlar veya anti-anksiyete ilaçları reçete edilebilir.
Tinnitus yeniden eğitim terapisi (TRT): Beyni tinnitusa alıştırmak için ses terapisi ve danışmanlığı birleştirir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Stres yönetimi, kafein, nikotin ve yüksek sesten kaçınma.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Eğer yaşıyorsanız bir KBB uzmanına danışmalısınız:
- Ani başlayan kulak çınlaması
- Pulsatil tinnitus (kalp atışınızla senkronize)
- İlişkili işitme kaybı veya baş dönmesi
- Kafa travması sonrası kulak çınlaması
- Nörolojik defisit belirtileri
Tinnitus yaygın ve bazen zorlayıcı bir durumdur, ancak uygun değerlendirme ve yönetim ile çoğu hasta önemli ölçüde rahatlama sağlayabilir ve semptomlarına uyum sağlayabilir. Kalıcı kulak çınlaması veya uğultusundan şikayetçiyseniz, kişiselleştirilmiş bir tedavi planı için profesyonel tavsiye alın.
SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)
KULAĞIMDA NEDEN UĞULTU, ÇINLAMA VEYA ZİL SESİ DUYUYORUM?
Kulakta duyulan çınlama, uğultu, vızıltı veya zil sesi, tıbbi olarak tinnitus olarak adlandırılır. Bu sesler dış bir kaynak olmaksızın beynin “yanlış” ses algılamasıyla oluşur.
Tinnitusun en yaygın nedenleri:
- İç kulakta bulunan küçük tüylü hücrelerin zarar görmesi
- Yüksek sese maruz kalma (kulaklık, makineler)
- Yaşlanmaya bağlı işitme kaybı
- Kulak enfeksiyonları
- İşitme sinirinde bozukluk
Zarar gören iç kulak hücreleri, beyne hatalı sinyaller gönderir. Beyin bu sinyalleri “ses varmış” gibi yorumlar.
Stres, kulak kiri birikmesi ve bazı ilaçlar tinnitus şikayetini daha da kötüleştirebilir.
KULAK ÇINLAMASI TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Tinnitusun herkese uyan tek bir tedavisi yoktur, ancak şikayetleri azaltan birçok yöntem mevcuttur. Uygun tedavi, altta yatan nedene ve çınlamanın yaşam kalitenizi ne kadar etkilediğine göre belirlenir.
Yaygın tedavi yöntemleri:
- Ses terapisi:
- Arka plan sesi, doğa sesleri veya özel cihazlar kullanılarak çınlama bastırılır
- İşitme cihazları:
- Tinnitus, işitme kaybı ile ilişkiliyse büyük fayda sağlar
- Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT):
- Tinnitusun yol açtığı stres, anksiyete veya depresyonun yönetilmesine yardımcı olur
- Tinnitus Yeniden Eğitim Terapisi (TRT):
- Ses terapisi + danışmanlık kombinasyonu ile beynin çınlamaya alışması sağlanır
- İlaçlar:
- Tinnitusun kendisi için değil, eşlik eden uykusuzluk, kaygı veya depresyon gibi semptomlar için kullanılır
KULAK ÇINLAMASI İŞİTME KAYBIYLA İLİŞKİLİ MİDİR?
Evet. Tinnitus çoğu zaman işitme kaybı ile birlikte görülür.
Hatta bazı kişilerde işitme kaybı henüz fark edilmemiş olabilir ama tinnitus ilk belirti olarak ortaya çıkar.
İç kulak hasar gördüğünde (yaşlılık, yüksek ses, ilaçlar vb.), normal işitme sinyalleri beyne ulaşmaz. Beyin bu “boşluğu” kendi sesiyle doldurur – bu da tinnitus olarak algılanır.
İşitme testi ile çınlamanın altında yatan işitme kaybı tespit edilip doğru tedavi planlanabilir.
